Dự buổi làm việc này có Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng và các Phó Chủ tịch Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng phát biểu tại phiên làm việc
Trình bày Tờ trình trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện cho biết, hiện nay, triển lãm là hoạt động diễn ra thường xuyên, liên tục, có xu hướng gia tăng cả về số lượng, nội dung và hình thức triển lãm. Theo thống kê sơ bộ của riêng ngành văn hóa, năm 2013 cả nước có 499 cuộc triển lãm về văn hóa nghệ thuật. Năm 2014 là 589 cuộc, năm 2015 là 594 cuộc, năm 2016 có 385 cuộc triển lãm (thống kế 27/63 tỉnh, thành phố).
Nhìn chung mặt tích cực của hoạt động triển lãm trong những năm qua đã góp phần nâng cao hiểu biết, trình độ và nhu cầu thụ hưởng văn hóa, làm phong phú đời sống tinh thần của nhân dân. Đây cũng là hoạt động hiệu quả nhằm giúp tổ chức, cá nhân trong việc công bố, phổ biến tác phẩm, sản phẩm, sự kiện, hình ảnh ảnh. Qua đó góp phần gìn giữ, quảng bá, giới thiệu những thành tựu, hoạt động của các lĩnh vực trong xã hội, những tinh hoa văn hóa, nghệ thuật và những giá trị nhân văn, truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam cũng như tinh hoa văn hóa thế giới.
Tuy nhiên, do sự phát triển của đời sống xã hội, sự hội nhập sâu, rộng của Việt Nam với thế giới, hoạt động triển lãm đã có những bước phát triển với nhiều nội dung, hình thức mới rất đa dạng, phong phú, đồng thời nảy sinh nhiều vấn đề mới cho thấy sự cần thiết phải có những quy định pháp lý để điều chỉnh. Thực tiễn trong hoạt động triển lãm nêu trên cho thấy những quy định về quản lý hoạt động triển lãm ban hành trước đây chủ yếu mới chỉ dừng ở phạm vi triển lãm, hội chợ thương mại, triển lãm mỹ thuật, triển lãm nhiếp ảnh chưa bao quát được toàn bộ hoạt động triển lãm với nhiều loại hình, nội dung triển lãm khác, vì thế nếu không bổ sung, ban hành văn bản quy định về hoạt động triển lãm thì việc tổ chức và quản lý hoạt động triển lãm sẽ gặp nhiều khó khăn.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện, quá trình soạn thảo, Ban soạn thảo và Tổ biên tập đã tiến hành các bước như khảo sát tình hình thực tế, đánh giá hiệu quả các quy chế đã được ban hành trước đây trong đời sống và hoạt động triển lãm, xây dựng đề cương, xây dựng dự thảo, tổ chức Hội thảo cả các miền Bắc và Nam.
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện trình bày Tờ trình Nghị định về hoạt động triển lãm
Bộ VHTTDL cũng đã nhận được 66 văn bản góp ý, trong đó có 20 văn bản của Bộ, Ban, Ngành; 35 văn bản góp ý của Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố và 11 văn bản góp ý của các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ. Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện cho biết, Nghị định về hoạt động triển lãm gồm 4 chương 20 điều. Trong quá trình xây dựng, tiếp thu ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội về việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của Nghị định, Bộ VHTTDL đã báo cáo Chính phủ 2 phương án. Theo đó, 25/26 thành viên Chính phủ đồng ý lựa chọn phương án 1 đó là: Phạm vi điều chỉnh của Nghị định bao gồm các hoạt động triển lãm không vì mục đích xúc tiến thương mại của mọi lĩnh vực (trừ các hoạt động triển lãm đã được điều chỉnh bởi Luật và Nghị định chuyên ngành khác).
Trình bày báo cáo Thẩm tra Dự án Nghị định về hoạt động triển lãm, ông Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm ủy ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho biết, Ủy ban nhận thấy Ban soạn thảo Nghị định đã nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của UBTVQH, ý kiến thẩm tra của Ủy ban để hoàn thiện hồ sơ dự án nghị định.
Ủy ban cũng cơ bản nhất trí với phạm vi điều chỉnh của Dự thảo Nghị định, phạm vi điều chỉnh này được chỉnh sửa theo hướng khái quát, chỉ điều chỉnh hoạt động tổ chức, phối hợp tổ chức triển lãm không vì thương mại, phân biệt với triển lãm thương mại đã được điều chỉnh tại Luật thương mại và những triển lãm đã được bởi các văn bản khác, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước đối với một số loại hình triển lãm chưa được điều chỉnh trong các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành.
Cũng tại báo cáo thẩm tra này, Ủy ban cơ bản tán thành các nội dung của dự thảo Nghị định, đồng thời có một số ý kiến góp ý cụ thể như: tại khoản 3 điều 6: quy định về quyền được tạm nhập, tái xuất hoặc tạm xuất, tái nhập hàng hoá để phục vụ triển lãm, Ủy ban đề nghị thay cụm từ “hàng hoá’ bằng “tác phẩm, hiện vật, tài liệu” để phù hợp với đối tượng điều chỉnh của Nghị định.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng hoan nghênh Chính phủ đã nghiêm túc tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường Vụ Quốc hội, đặc biệt là những ý kiến thẩm tra tại phiên họp lần thứ 19 vào tháng 12.2017.
“Với tinh thần tiếp thu nghiêm túc, Tờ trình về việc xây dựng Nghị định đã được hoàn thiện, chỉnh sửa chặt chẽ, câu chữ rõ ràng. Trong bối cảnh thực tế chưa có Luật và cần thiết phải có Nghị định điều chỉnh trong lĩnh vực này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với việc ban hành Nghị định, đồng thời đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục rà soát kỹ nội dung, hoàn thiện kỹ thuật văn bản của dự thảo Nghị định nhằm đảm bảo tính khoa học, khả thi khi ban hành.” - Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng cho hay.