Môi trường văn hóa ở cơ quan, tổ chức chứa đựng đầy đủ tính nhân văn, đạo đức công vụ, nét văn minh và cả sự khác biệt trong nét đẹp về văn hóa theo đặc thù của cơ quan và tổ chức trong môi trường hội nhập quốc tế. Thực tế đã chứng minh, ở những cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp xây dựng được môi trường văn hóa, thì ở đó tinh thần đoàn kết được nâng lên, ý thức chấp hành kỷ cương nghiêm túc, văn hóa ứng xử chuẩn mực; trí tuệ và tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm được phát huy; hiệu quả công việc vượt trội và phát triển bền vững; nhận thức về hội nhập, văn hóa hội nhập, yêu cầu hội nhập, sự chắt lọc trong quá trình hội nhập được nâng lên; khả năng thích ứng với yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 được chủ động… Do vậy, xây dựng môi trường văn hóa ở cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp là lợi ích, là mục tiêu toàn diện cần tiếp tục được nhân lên, phát huy rộng hơn trong quá trình thực hiện.

Tuy nhiên, thực tế không phải cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nào cũng nhận thức đầy đủ được mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng môi trường văn hóa để có giải pháp triển khai thực hiện hiệu quả, thậm trí có một số cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp còn cho đó là hình thức nên chưa thật sự quan tâm. Trong thời gian tới, để tạo được bước chuyển biến tích cực, toàn diện từ nhận thức đến hành động để xây dựng môi trường văn hóa đáp ứng yêu cầu hiện nay ở cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, xin nêu một vài nội dung trọng tậm có tính chất giải pháp là:

Đổi mới phương pháp tuyên truyền để nâng cao nhận thức đối với lãnh đạo, quản lý cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp về mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng môi trường văn hóa. Tiếp tục bổ sung quy định bắt buộc việc đăng ký xây dựng môi trường văn hóa là một nhiệm vụ trong nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp có vốn nhà nước. Tiếp tục nghiên cứu, bổ sung các tiêu chí cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp văn hóa phù hợp với Nghị quyết Trung ương 9, khóa XII về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước; các Nghị quyết của Trung ương về lãnh đạo nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội, về tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; về hội nhập và phát triển bền vững. Các tiêu chí có sức khái quát, định hướng về tầm nhìn phù hợp với xu thế phát triển của đất nước.

Ngoài ra, đề cao trách nhiệm của lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong việc xây dựng môi trường văn hóa; coi đó là một trong những tiêu chí để đánh giá hiệu quả điều hành hoạt động của người lãnh đạo, quản lý. Triệt để thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 26/CT-TTg ngày 05/9/2016 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong các cơ quan hành chính nhà nước các cấp. Trong kế hoạch công tác hằng năm, đưa nội dung xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa là nhiệm vụ có tính chất bao quát, xuyên suốt tạo nền tảng để thúc đẩy hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ khác.

Xây dựng mô hình văn hóa tiêu biểu theo từng khối như: Khối các cơ quan Đảng và đoàn thể chính trị - xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội đặc thù; Khối các cơ quan quản lý nhà nước theo hệ thống ngành dọc từ Trung ương đến địa phương; Khối cơ quan Đảng, Chính quyền cấp xã; Khối cơ quan lực lượng vũ trang; Khối doanh nghiệp… Trên cơ sở các mô hình này, để phát triển, nhân rộng, tạo hiệu ứng lan tỏa trong hệ thống, từ đó tạo sự thống nhất trong cách làm và nội dung thực hiện xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp văn hóa.

Bên cạnh đó, đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa. Trước tiên, cần xây dựng quy trình công tác kiểm tra việc tổ chức thực hiện gắn với xây dựng bộ tiêu chí tham chiếu làm cơ sở để đánh giá. Đồng thời đổi mới phương pháp thống kê, công khai, minh bạch số liệu báo cáo về xây dựng văn hóa. Xây dựng cơ chế phối hợp với các cơ quan chức năng trong việc xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình kiểm tra tình hình xây dựng văn hóa ở cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.

Nghiên cứu thành lập Ban Chỉ đạo Phong trào xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp văn hóa theo từng lĩnh vực; đối với các cơ quan, hành chính, đơn vị sự nghiệp tổ chức theo hệ thống ngành dọc hoặc theo phân cấp của cơ quan chủ quản; đối với doanh nghiệp thành lập trong hiệp hội doanh nghiệp các cấp; thống nhất hoạt động theo chỉ đạo, hướng dẫn của Ban Chỉ đạo Trung ương Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.

Đồng thời, đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, dự báo xu hướng tác động của hội nhập; yêu cầu đổi mới trong lãnh đạo, quản lý, điều hành hoạt động của cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thích nghi với yêu cầu đổi mới đất nước về lĩnh vực văn hóa. Tiếp tục đổi mới cơ chế, phương pháp vinh danh, khen thưởng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp văn hóa theo hướng ngành nào, lĩnh vực nào thì tổ chức vinh danh theo ngành và lĩnh vực đó nhằm đảm bảo việc đánh giá hiệu quả, thiết thực, tránh phô trương, hình thức.

Văn hóa là động lực của phát triển; xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp văn hóa chính là thúc đẩy sự phát triển tích cực. Do vậy, tạo dựng môi trường văn hóa trong cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp chính là xây dựng nền tảng vững chắc để thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị và nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp trong điều kiện đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế./.