Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết 33-NQ/TƯ: “Văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội” chính là động lực lớn đối với sự phát triển của văn hóa VN trong thời gian tới. Nhận thức, tư tưởng đã rõ ràng, vấn đề quan trọng là triển khai thành hành động.

Văn hóa là lĩnh vực rất rộng lớn, dài hơi, tuy nhiên những vấn đề mới nảy sinh lại đòi hỏi phải xử lý tức thì, nếu không sẽ để lại hậu quả khó khắc phục. Bối cảnh hiện nay cũng đang đặt vấn đề phải hài hòa giữa bảo tồn và phát triển; đồng thời sáng tạo ra những giá trị mới tiếp tục bồi đắp vào kho tàng văn hóa truyền thống của dân tộc.

Phó Thủ tướng đề nghị cần có một hệ thống giải pháp toàn diện, đồng bộ như: thể chế hóa các cơ chế, chính sách cho các hoạt động; khai thác hiệu quả hệ thống cơ sở vật chất; đào tạo, nghiên cứu chiều sâu các lĩnh vực hoạt động văn hóa... Về vấn đề đầu tư, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, nhu cầu đầu tư không chỉ là vấn đề riêng ở lĩnh vực văn hóa, tuy nhiên, dường như những bức xúc về các công trình hạ tầng kinh tế lại thường dễ “thuyết phục” hơn so với các công trình văn hóa.

Phát biểu tại buổi làm việc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ghi nhận những kết quả mà ngành VHTTDL đã đạt được trong thời gian qua. Cùng với kinh tế xã hội, chính trị, an ninh quốc phòng..., văn hóa đã có những bước tiến lớn. Sự phát triển nhanh, mạnh về quy mô, số lượng, chất lượng trên các lĩnh vực hoạt động đã mang đến một sinh khí, diện mạo trước đây chưa từng có. Trong đó, Bộ VHTTDL đóng một vai trò nòng cốt.

Văn hóa là lĩnh vực rộng lớn, phong phú, đa dạng, thấm sâu vào tất cả các lĩnh vực của đời sống, đến từng người, từng gia đình... Tổng Bí thư lưu ý, những đặc trưng này cũng là khó khăn, phức tạp đối với công tác quản lý. Tác động của kinh tế thị trường định hướng XHCN, quá trình mở cửa và hội nhập quốc tế... đang đặt ra thách thức ghê gớm đối với sự phát triển của văn hóa. Sự đảo lộn nếp sống, nếp nghĩ... khiến công tác quản lý đôi khi không theo kịp nhịp độ phát triển... Tổng Bí thư cho rằng, bên cạnh những thành tựu, lĩnh vực văn hóa còn chưa phát triển tương xứng với yêu cầu, chưa đáp ứng được mong mỏi của toàn Đảng, toàn dân; còn khiêm tốn so với một số lĩnh vực. Vấn đề đặt ra là, dường như khi đời sống kinh tế phát triển, điều kiện vật chất được cải thiện thì đời sống văn hóa tinh thần lại nảy sinh nhiều bất cập? Đáng chú ý là sự suy thoái về đạo đức, lối sống; sự chi phối của đồng tiền khiến nhiều tiêu cực len lỏi vào mọi ngõ ngách của đời sống, ở cảthành thị lẫn nông thôn; vấn đề lai căng văn hóa, nguy cơ “hòa tan” nếu thiếu bản lĩnh trong quá trình hội nhập...

Tổng Bí thư yêu cầu đội ngũ làm công tác VHTTDL cần nghiêm túc lý giải nhằm tìm được biện pháp khắc phục. Phải chăng do nhận thức chưa đầy đủ và sâu sắc? Do chưa quan tâm đúng mức đến thể chế hóa, cụ thể hóa các Nghị quyết của Đảng? Do bố trí cán bộ chưa đúng? Do thiếu các nguồn lực? Thiếu kiểm tra, đôn đốc thường xuyên? Thiếu sự phối hợp liên ngành một cách hợp lý...? Hay do sự cộng hưởng của tất cả các yếu tố này?

Về phương hướng, nhiệm vụthời gian tới, Tổng Bí thư chỉ rõ, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành nhiều Nghị quyết trên các lĩnh vực VHTTDL và gia đình, vấn đề là tổ chức triển khai thực hiện như thế nào. Trước hết, cần tiếp tục nghiên cứu, nhận thức đầy đủ, sâu sắc về văn hóa, nhất là nội dung Nghị quyết 33-NQ/TƯ với trọng tâm của phát triển văn hóa là xây dựng con người và môi trường văn hóa, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong giai đoạn mới. Đặc biệt lưu ý đến vai trò vừa là trụ cột, vừa là nền tảng của văn hóa trong cách nhìn nhận “văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội”.

Bên cạnh đó, cần đặc biệt coi trọng việc thể chế hóa, cụ thể hóa các Nghị quyết của Đảng thành cơ chế chính sách, thành chương trình và kế hoạch hành động, sớm đưa Nghị quyết vào cuộc sống; đặc biệt quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sử dụng cán bộ; xây dựng đội ngũ đủ tâm, đủ tầm, có nhân cách, đạo đức và lối sống tiêu biểu. Tăng cường, quyết liệt trong công tác thanh, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các Nghị quyết của Đảng; đẩy mạnh hoạt động văn hóa đối ngoại, bằng nhiều hình thức để quảng bá rộng rãi về hình ảnh đất nước, con người VN.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, then chốt của mọi vấn đề là các cơ quan trong ngành cần làm tốt công tác xây dựng Đảng, xây dựng cơ quan trong sạch vững mạnh, nội bộ đoàn kết, nhất trí, thực sự là những tấm gương mẫu mực về văn hóa; tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết TƯ 4 về xây dựng Đảng; Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh...

Thay mặt Ban Cán sự Đảng và lãnh đạo Bộ VHTTDL, Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh đã nghiêm túc tiếp thu những ý kiến chỉ đạo sâu sắc, tâm huyết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Tập thể lãnh đạo, cán bộ, công nhân viên chức và người lao động ngành VHTTDL sẽ cố gắng, tận tụy, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ được giao; đoàn kết, dân chủ, sáng tạo, đồng tâm, hiệp lực để tiếp tục đưa công tác VHTTDL có những bước phát triển mới, xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân...”.